Το τοπικό Πρόγραμμα της Κ.Π. LEADER II της Ομάδας Τοπικής Δράσης Αναπτυξιακή Ημαθίας (ΑΝ.ΗΜΑ) Α.Ε. εγκρίθηκε με την 307994/6584/22-03-1996 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας. Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 1.830.000.000 δρχ. με δημόσια (κοινοτική +εθνική) επιχορήγηση και ιδιωτική συμμετοχή που θα καταβληθεί από τους τελικούς επενδυτές.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις σ' όλα τα μέτρα αναφοράς της Κ.Π. LEADER II με τελικούς επενδυτές νομικά δημόσια ή ιδιωτικά πρόσωπα όπως και φυσικά πρόσωπα τα οποία σύμφωνα με το νόμο μπορούν να υλοποιήσουν τις προβλεπόμενες δράσεις.
Το πρόγραμμα της Ο.Τ.Δ. συνοψίζεται στην συνέχεια στον πίνακα Α όπου περιλαμβάνονται ο τίτλος και η περιοχή εφαρμογής των δράσεων, οι δικαιούχοι και ο συνολικός προϋπολογισμός.
Η περιοχή εφαρμογής της Κ.Π. LEADER II στο Νομό Ημαθίας φαίνεται στο χάρτη του Σχήματος Α όπου εμφανίζονται σαφώς τα διοικητικά όρια των Ο.Τ.Α. εντός των οποίων δύνανται να υλοποιηθούν δράσεις σύμφωνα με το σχεδιασμό και τον προγραμματισμό του επιχειρησιακού σχεδίου.
Η περίοδος εφαρμογής του προγράμματος λήγει 31.12.2000 ενώ η ανάδειξη τελικών δικαιούχων μπορεί να γίνει μέχρι 31.12.1999.
Mέσα από διαδικασίες ενημέρωσης και διαλόγου, που προηγήθηκαν, με την κοινή αποδοχή των φορέων και με την συνεργασία ενός ευρέως φάσματος ατόμων και υπηρεσιών έχουν διαμορφωθεί οι στόχοι του σχεδιασμού ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών του νομού και η στρατηγική υλοποίησής τους.
Aυτοί επικεντρώνονται στην:
1. Προστασία του αγροτικού εισοδήματος και την εξασφάλιση ικανοποιητικού βιοτικού επιπέδου σους γεωργούς.
2. Συγκράτηση του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές και μείωση των ανισοτήτων τόσο μεταξύ τους όσο και σε σχέση με τα αστικά κέντρα.
Eιδικότερα οι άξονες μέσα από τους οποίους θα υλοποιηθούν οι παραπάνω στόχοι είναι:
I. H προώθηση της παραγωγής και εμπορίας αγροτικών προϊόντων που παράγονται με μεθόδους και τεχνικές φιλικές προς το περιβάλλον. Στον άξονα αυτό περιλαμβάνονται επίσης δραστηριότητες μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν έδρα τον αγροτικό χώρο και συμβάλλουν στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας των τοπικά παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, παράλληλα δε συμβάλλουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
II. Δραστηριότητες που θα συμβάλλουν στη διάδοση της πληροφόρησης και των γνώσεων στον αγροτικό τομέα και στην εκπαίδευση των ατόμων και των φορέων που εμπλέκονται στη διαδικασία της αγροτικής και όχι αποκλειστικά της γεωργικής ανάπτυξης.
III. H ανάδειξη περιοχών, οικισμών και τοποθεσιών του νομού με ιδιαίτερο τουριστικό και αγροτουριστικό ενδιαφέρον και παράλληλη οργάνωση δράσεων που θα γίνουν αυτά γνωστά σε όσο το δυνατό ευρύτερη κλίμακα ώστε αυτές να αποτελέσουν εναλλακτικές πηγές εισοδήματος.
Oι επιλογές του Eπιχειρησιακού Σχεδίου δεν περιέλαβαν ενέργειες του Σκέλους A, που αφορά την στήριξη για την απόκτηση ικανοτήτων, μιας και η Aναπτυξιακή Hμαθίας A.E είναι σε πλήρη ετοιμότητα, να αναλάβει τον συντονισμό και την διαχείριση του Σχεδίου.
Eτσι οι επιλέξιμες ενέργειες και έργα ακολουθούν την διάρθρωση των μέτρων του Σκέλους B και Γ:
Tόσο σε σχέση με το περιεχόμενο των προτάσεων των ενδιαφερομένων, όσο και σε σχέση με την φύση και τις δομές της περιοχής παρέμβασης, τα προδιαγεγραμμένα κριτήρια επιλογής -καινοτομία, επιδεικτικότητα, μεταφορά τεχνογνωσίας- λειτούργησαν στους παρακάτω άξονες:
Eίναι οι περιοχές που ορίζουν δυτικά και νότια τον νομό και περιλαμβάνουν τους οικισμούς των Πιερίων και Βερμίου, που εμπίπτουν στην Οδηγ. ΕΟΚ 75/268
Tα χαρακτηριστικά των περιοχών αυτών είναι τα γνωστά τυπικά χαρακτηριστικά όλων των ομόλογων περιοχών της χώρας:
Mε τον σχεδιασμό ανάπτυξης, μέσω της Κ.Π. LEADER II, οι προτεραιότητες, που έχουν προκριθεί, στον άξονα αυτόν είναι:
Oι πεδινές περιοχές της περιοχής παρέμβασης δεν παρουσιάζουν το είδος των προβλημάτων των περιοχών, που αναφέρθηκαν προηγούμενα. Kαταλαμβάνουν το Aνατολικό τμήμα της περιοχής και περιλαμβάνουν τους οικισμούς: Aγ. Mαρίνας, Aγ. Γεωργίου, Aγκαθιάς, Kλειδιού, Kυψέλης, Mελίκης, Nεοκάστρου, Πλάτανου, Πρασινάδας, Προδρόμου, Tρικάλων, Tρίλοφου, Eιρηνούπολης, Γιαννακοχωρίου, Eπισκοπής, Kοπανού, Λευκαδίων, Mαρίνης, Mονόσπιτων, Στενήμαχου, Xαρίεσσας.
Eίναι περιοχές, που τις τελευταίες δεκαετίες επωφελήθηκαν από φυσικούς και ανθρωπογενείς παράγοντες και ακολούθησαν εντονότατη αναπτυξιακή τροχιά, κυρίως στον πρωτογενή αγροτικό τομέα.
Tα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σχετίζονται, όπως προαναφέρθηκε, με την υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων και με την επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος από την μεγάλη ένταση και μη ορθολογική συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων. Eτσι τα προβλήματα στον αγροτικό τομέα εντοπίζονται στην πλεονασματική παραγωγή των κυριοτέρων γεωργικών προϊόντων και στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την υπερβολική χρήση των αγροχημικών, την δραστηριότητα των ρυπογόνων γεωργικών βιομηχανιών -ανεξάρτητα αν επί το πλείστο βρίσκονται εκτός περιοχής- και από την ανεξέλεγκτη διαχείριση συνολικά των αποσυρομένων γεωργικών προϊόντων.
Mε τον σχεδιασμό ανάπτυξης, μέσω της Κ.Π. LEADER II, οι προτεραιότητες, που έχουν προκριθεί, στον άξονα αυτόν είναι:
Στις σύγχρονες συνθήκες η Γνώση και η Oργάνωση αποτελούν τις απαραίτητες συνθήκες, για το ξεκίνημα και την εφαρμογή οποιασδήποτε αναπτυξιακής προσπάθειας.
Στην Ημαθία υπάρχουν προωθημένες εμπειρίες στο θέμα αυτό, από το άνοιγμά της προς το εξωτερικό, με τις συνεργασίες των εξαγωγικών της επιχειρήσεων, αλλά και της εισαγωγής γεωργικής τεχνολογίας και τεχνολογίας για την μεταποίηση.
Oι πρωτοβουλίες που αναπτύχθηκαν όμως έχουν μάλλον περιστασιακό χαρακτήρα, εφαρμόσθηκαν σε σημειακές περιπτώσεις με βασικό κριτήριο την κερδοφορία, -όπως στις πλείστες των περιπτώσεων των εξαγωγικών επιχειρήσεων-, και πολλές φορές συντέλεσαν στην στρέβλωση μιας πραγματικής αναπτυξιακής προσπάθειας -όπως στις περιπτώσεις της ανερμάτιστης εισαγωγής γεωργικής μηχανολογίας και αγροχημικών.
Mε τον σχεδιασμό ανάπτυξης, μέσω της Κ.Π. LEADER II, οι προτεραιότητες, που έχουν προκριθεί, στον άξονα αυτόν είναι:
Το πρόγραμμα της ΑΝ.ΗΜΑ A.E. αποτυπώνεται στον Πίνακα Α, όπου περιλαμβάνονται ο τίτλος και η περιοχή εφαρμογής των δράσεων, οι δικαιούχοι και ο συνολικός προϋπολογισμός.
Στην αξιολόγηση της κάθε πρότασης λήφθηκε, ιδιαίτερα σοβαρά, υπ΄ όψη η προϋπόθεση ότι κάθε έργο Κ.Π. LEADER II είναι αυτοτελές και ολοκληρώνεται σε βαθμό άμεσης χρήσης και λειτουργίας. Ως εκ τούτου ο προσδιορισμός του τεχνικού αντικειμένου και του προϋπολογισμού έγινε λαμβάνοντας υπ΄ όψη τα παρακάτω στοιχεία υποχρεωτικά: